।। श्री स्वामी समर्थ जय जय स्वामी समर्थ ।।

गुरु वाणी - शोध ११ व्या दिशेचा

आयुष्यात अडचणी येतच राहतात परंतु स्वामी नामात राहून आपण या सर्व पार करायला शिकलं पाहिजे। या सर्वांतून मार्ग तर हवा आहे मात्र तो मार्ग किंवा ती दिशाच आपल्याला माहित नाही। आज आपल्याला त्या मार्गाचा आणि त्या दिशेचा शोध घ्यायचा आहे।

बऱ्याचदा आपल्या बाबतीत काय होतं अडचणी ,संकटं आधी येतात त्यानंतर आपण देव धर्म करायला सुरुवात करतो। या मध्ये सुद्धा आपण प्रत्येक वारा प्रमाणे देव देव करतो जसे सोमवारी भोलेनाथ,मंगलवार गणेश इत्यादी।

या मागचं कारण म्हणजे आपलं अज्ञान। आपल्याला हेच माहित नाही कि नक्की काय करावं ? मुळात जी अडचण आहे दुःख आहे त्यातून सावरून अथवा त्या पार करून जे पुढे येणार आहे ते म्हणजे खरे सुख आणि त्याला प्राप्त करणं हे आपलं काम । बरं जीवनात दुःख येतं कसं?

तर आपण जे काही श्रेष्ठ श्रेयस आहे त्याकडे न पाहता जे केवळ प्रिय किंवा प्रियस आहे किंबहुना जे आपल्या या देहाला आवडतं अशा गोष्टींच्या मागे आपण धावत राहतो आणि शेवटी पदरी येतं ते म्हणजे दुःख।

दुःख आणि दुखी होण्याची कारणे -

पहिलं कारण म्हणजे सुख - दुःख या प्रति अज्ञान। आपल्या पदरी दुःख येतं मान्य आहे, पण सुख म्हणजे नक्की काय हे तरी आपल्याला कुठे माहित आहे। दुसरं कारण म्हणजे आपल्याला वाटतं जीवनात सर्वात सुखी होण्याकरता सर्वात जास्त पैसे आपल्या जवळ असावेत। म्हणजेच काय तर सुखाची तुलना आपण पैशा सोबत करत आहोत। सुख म्हणजे पैसे - हि अतिशय चुकीची धारणा, समज आहे। थोडक्यात सांगायचं झालं तर तर पैशाने आपण घर ,गाडी आणखीही काही विकत घेऊ पण आपल्याला या सर्व गोष्टींचा उपभोग घेताच आला नाही तर ? तर काय? तर मग यात नक्की सुख आहे का? तर नक्कीच नाही। म्हणजेच सुख हे पैशातही दडलेलं नाही कारण मनस्वास्थ्य ,मनशांती हि काही पैशानं विकत मिळत नाही।

तिसरं कारण म्हणजे सुख हे मानण्यात आहे। खरंच सुख हे मानण्यात आहे का ?तर अगदीच नाही कारण एका व्यक्तीला ज्यात सुख वाटेल नेमकं त्यातच दुसऱ्याही व्यक्तीला वाटेल असं होत नाही।

इथे एक उदाहरण जरूर सांगेन।सातारा हायवे वर घडलेली हि एक सत्य घटना आहे । रस्त्या वरून माकडांची एक टोळी रस्ता क्रॉस करत असतांना एक ट्रॅक्टर वेग मंदावण्या आधी त्यांच्यावरून गेला। त्या अपघातात एका माकडिणीचं पिल्लू नेमकं त्या ट्रॅक्टर च्या चाकाखाली आलं आणि मेलं। या प्रसंगात ती माकडीण आतोनात दुखी झाली,कळवळली शेवटी आईच ती। त्यानंतर बरेच दिवस त्याच रस्त्यावर येणाऱ्या प्रत्येक ट्रॅक्टर कडे ती झेप घेत असे आणि आणि चालकास त्रास देत असे।या कथेतून सांगायचं तात्पर्य एवढंच कि ट्रॅक्टर मालकास ट्रॅक्टर या मालमत्तेत नक्कीच सुख वाटत असेल पण दुसऱ्या बाजूने तोच ट्रॅक्टर त्या माकडिणीसाठी दुःखाचं कारण बनला ।

याचाच अर्थ सुख हे काही मानण्यात नक्कीच नाही। मग या सुख दुःखाच्या भवसागरातून आपल्याला कोण पार करू शकेल अशा माणसाचा आपल्याला शोध घ्यायचा आहे। इथे आणखी एक उदाहरण पाहुयात।

एकदा एक गुरु आपल्या दहा शिष्याना घेऊन प्रवासाला निघाले। त्यांचा प्रवास बोटीने सुरु होता। तितक्यातच गुरूंनी एका शिष्यास सर्व उपस्थिती मोजण्यास सांगितली आणि त्याप्रमाणे तो मोजू लागला।

१,२,३,-------असे ९ शिष्य त्याने मोजले आणि गुरुंस ९ हि उपस्थिती सांगितली आणि एक शिष्य कमी असल्याचे हि सांगितले। त्यांनी पुन्हा हेच काम आणखी एका शिष्यास करायला सांगितले। त्याच्याही बाबतीत तेच। यावर गुरु चकित झाले आणि शिष्यास म्हणाले अरे मोजताना दरवेळी तुम्ही स्वतः ला विसरत आहात कि या प्रवासात तुम्ही देखील सामील आहात। भक्तहो अशाप्रकारे तो दहावा माणूस दुसरा तिसरा कुणीही नसून आपण स्वतः आहोत नेमकं हेच आपण विसरलो आहोत। आणि याच दहाव्या माणसाला सोबत घेऊन आपल्याला अकराव्या दिशेचा शोध घ्यायचा आहे

साधारण पाने १० दिशा तर आपल्याला माहित आहेत पण आपल्याला हेच माहित नाही कि आपल्याला नक्की कोणत्या मार्गाने? कोणत्या दिशेने? पुढे जायचं आहे।मग हि दिशा हा मार्ग आपल्याला कोण दाखवू शकतील तर ते म्हणजे गुरु-सद्गुरू। आपल्याला या नवीन दिशेने वाटचाल करतांना गुरूंची फार मोठी आवश्यकता आहे।

जीवन जगत असतांना आपण जन्मापासूनच कुणाची न कुणाची प्रेरणा घेत असतो किंबहुना आपल्याला पावलोपावली या प्रेरणेची अत्यंत गरजही असते। यालाच आपण inspiration म्हणूया ।आपल्याला हे inspiration तर हवंय पण जर ते आपण नाही घेतलं तर? तर काय होईल ? तर आपण जिवंतपणीच expired असू। मग तुम्ही म्हणाल हे इन्स्पिरेशन मिळतं कुठून ? हेच इन्स्पिरेशन मिळवण्यासाठी आपण पुरेसे ग्रंथवाचनही करतो जसे गीता,ज्ञानेश्वरी। पण केवळ वाचनातून आपल्याला प्रेरणा मिळते का ?त्यात दिलेल्या सर्वच गोष्टी आपल्याला पटतात का ? तर नाही। उदाहरणार्थ समजा एक पुस्तक रुपी शाब्दिक फुल आहे कि ज्याला तुम्ही नानाप्रकारे सजवू तर शकता पण सुगंधीत करू शकता का ? [उस फुलको सजा तो सकते हो मगर मेहेका नही सकते ] त्याच प्रमाणे तुम्ही बरंच वाचन केलंत परंतु स्वानुभूती घेतल्या शिवाय याला अर्थ प्राप्त होत नाही। आणि म्हणूनच खऱ्या अर्थाने inspire होण्याकरता आपल्याला गुरूंची गुरुचरणांची नितांत गरज आहे। गुरुचरणांपर्यंत आपण पोहोचतो देखील परंतु तरीही आपल्याला अपेक्षित असं यश , सुख काही प्राप्त होत नाही हे असं का बरं होत असेल ? कारण अगदी सोपं आहे आपण गुरुचरणी पोहोचूनही गुरूंच्या अमूल्य अशा मार्गदर्शनाच आज्ञेचं पालन करत नाही। गुरूंचा उपदेश आपण आपल्या आचरणात आणत नाही।

जर आपण साक्षात गुरुतत्वा पर्यंत पोहोचताय तर त्यांचं आचरण करणे अतिशय महत्वाचं आहे। त्या शिवाय आपले प्रश्न सुटणार नाहीत। आपण इथे कसे आलोत? कुठून आलोत ?कशासाठी आलोत या प्रश्नांची उत्तरं मिळविण्याचा प्रयत्न करा। आज हा लेख आपण वाचताय या मागे सुद्धा एक गुरुतत्व आहे त्या शिवाय कदाचित आपण इथं पर्यंत पोहोचला हि नसता। एकदा आपल्याला गुरुतत्व लाभले कि ते आपल्याला देवापर्यंत नेणार हे मात्र नक्की आणि देवा पर्यंत नेणारी हीच ती अकरावी दिशा।

या ११ व्या दिशेकडे जातांना आपल्याला ४ टप्पे पार करायचे आहेत। ते टप्पे म्हणजे प्रेम आणि सहवास,विश्वास,समाधान,सत्संग आणि सत्कार्य।

टप्पा पहिला - परमेश्वरावर भरभरून प्रेम करा। आपल्या स्वामी महाराजांवर प्रेम करा।

ज्या प्रमाणे आपण आपल्या आई-वडील,बायको - मुलं ,आपली मालमत्ता यावर भरभरून प्रेम करतो अगदी तसंच प्रेम आपल्या स्वामींवरही करा। ज्याप्रमाणे एखादा व्यसनी व्यक्तीला त्याच्या व्यसनाची नड असते त्याचप्रमाणे परमेश्वराचही तसंच किंबहुना त्याहून अधिक व्यसन आपल्याला लागले पाहिजे । आणि जर आपण परमेश्वराप्रती व्यसनाधीन नाही याचाच अर्थ आपलं त्यांवर प्रेम नाही।

प्रेम कसं कराल? तर परमेश्वराच्या सेवेतून आणि सहवासातून।

प्रेम - तन ,मन ,धनाने सेवेला सुरुवात करणे म्हणजेच साक्षात परमेश्वराच्या दिशेनं टाकलेलं पहिलं पाऊल आहे।गुढघे झिजले पाहिजेत परमेश्वराच्या चरणांत। आणि जोपर्यंत हि सेवा घडत नाही तो पर्यंत परमेश्वराचं प्रेम आपल्याला मिळणार नाही। जेवढी सेवा खालची कराल तेवढं प्रेम जास्त, तेवढं फळ वरचं मिळेल हे नेहेमी स्मरणात ठेवा। आठवड्यातील एक तरी दिवस सेवेसाठी परमेश्वर चरणी रुजू व्हा।

सहवास - स्वामींचा सहवास जेवढा जास्त वाढेल तेवढे ते आपलेसे होतील।जसे एखादा अनोळखी सहप्रवासी कधी आपला मित्र होऊन जातो कळतही नाही।जर का अल्प कालावधीच्या प्रवासातील सहकारी आपल्याला इतका आपुलकीचा ,प्रेमाचा वाटतो तर स्वामींच्या सहवासात राहिलात म्हणजे तुम्ही स्वामीमय आणि स्वामी तुमचे झालेच म्हणून समजा। तर मग हा सहवास घडणार कसा? कर्मकांड करून? अज्जीबात नाही, यावर मार्ग एकच आणि तो म्हणजे नाम , ध्यान, स्मरण। जसे सतयुगात विष्णुपूजा केली जायची। त्रेता युगात यज्ञ,होमहवन केले जायचे,द्वापारयुगात मूर्तिपूजा व्हायची। आणि आत्ताच युग म्हणजे कलियुग आहे यात परमेश्वराची पूजा करायची ती कशी? तर नाम, ध्यान, स्मरणाने।

टप्पा दुसरा- परमेश्वरा प्रति निस्सीम भक्ती आणि विश्वास ठेवा।

परमेश्वराची रूपे तर अनेक आहेत अशा वेळी कोणत्याही एका देवाच्या चरणी निष्ठेने लीण व्हा। एकनिष्ठेने स्वामी भक्ती करा ,प्रार्थना करा। भगवंताची रूपं अनेक असली तरी तत्व मात्र एकच आहे। त्यामुळे नेहेमी सगुण भक्ती करा मग देव निराळा असला तरीही हरकत नाही। स्वामीं वरील एकचरणी निष्ठा,विश्वास आपली नेहेमीच मदत करेल कारण प्रत्येक गोष्ठ ,प्रत्येक इच्छा,प्रत्येक मनोरथ पूर्ण करण्यास स्वामीं समर्थ आहेत।

अहो एखादया न्यूक्लीअर बॉम्ब मध्ये जेवढी ऊर्जा असते त्याच्या कितीतरी पटीने अधिक ऊर्जा आपण केलेली परमेश्वराची प्रार्थना उत्पन्न करेल इतकं बळ आपल्या प्रार्थनेत आहे। पण आपल्याला तो मार्गच माहित नाही त्यामुळे आपण या मार्गाने जात नाही। याकरता आपल्याकडे पुरेश्या सबबी देखील असतात जसे वेळ नाही, खूप कामं आहेत, व्यस्त आहोत । परंतु आपण मनन करावं कि खरंच आपण इतके व्यस्त आहोत का,कि आपण या पुण्य कार्यासाठी वेळ काढू शकणार नाहीत। प्रार्थना हे एक शस्र आहे जे कि आपण वापरलं पाहिजे।

प्रार्थना केव्हा आणि कशी करावी? रोज पहाटे उठल्यावर ,कोणत्याही कामास निघताना , घराबाहेर पडतांना ,प्रत्येक गोष्टी करता आपण देवाची प्रार्थना करायला हवी। स्वामींचे स्मरण केले पाहिजे त्यांना आपल्यासोबत येण्यासाठी विनंती केली पाहिजे। मग बघा कुठलीही अडचण येणार नाही आणि हाती घेतलेले कार्य पूर्ण झाल्याशिवाय राहणार नाही। म्हणूनच भक्तहो स्वामीं चरणी एकनिष्ठ व्हा आणि प्रार्थना करा।

टप्पा तिसरा -सदा समाधानी राहा।

स्वामीं भक्त हा आर्थिक दृष्ट्या सक्षम राहिलाच पाहिजे परंतु शेत विकून खा असं नाही। म्हणजेच काय इतरांशी तुलना , स्पर्धा करणं टाळा। दिखाऊपणा टाळा। आपल्या अमर्याद गरजांवर नियंत्रण ठेवा।जे जे काही कार्य करायचे आहे ते जागरूक राहून नियोजन पूर्वक करा। अशा प्रकारे केलेल्या कार्याचा परिणाम नक्कीच परिपूर्ण असेल आणि पूर्णपणे समाधान मिळवून देणारा असेल। मग तो विद्यार्थ्यांचा अभ्यास असो वा व्यावसायिकाचा व्यवसाय। आपणास इथे सुख हे समाधानात नक्की मिळेल। अशाप्रकारे समाधान पूर्वक आपण आपल्या गरजा हि नक्कीच पूर्ण करू शकतो।आपल्या हातून घडणारे प्रत्येक कार्य हे आपण आपल्या कुटुंबाच्या भल्यासाठी करत आहोत हे नेहेमी लक्षात ठेवा। म्हणतात ना "ठेविले आनंदे तैसेचि राहावे"

टप्पा चौथा - सत्संगात राहून सत्कार्य/सत्कर्म करा।

सत्संग म्हणजे काय तर सदा चांगल्याची संगत धरा। स्वामीं सेवकांची संगत धरा। त्यांच्याशी एकरूप व्हा। सोबत राहा म्हणजेच सत्संग करा आणि त्यासोबतच सत्कार्य करा। उदाहरणार्थ - एकदा एका तळ्याच्या काठी एक हत्ती तहान भागवण्या साठी पाणी पीत होता। तितक्यात एका मगरीने त्याचा पाय आपल्या जबड्यात पकडला आणि आपली सर्वशक्ती पणाला लावून ती हत्तीला पाण्यात खेचू लागली।

विशाल देहाचा आणि प्रचंड बलशाली असा हत्ती आपलीही सर्व शक्ती पण लावून स्वतःचा पाय सोडवू पाहत होता। परंतु एकाच्या हि कार्याला काही यश येईना। अशावेळी हत्तीने भगवान नारायणांची याचना केली ''हे नारायणा माझ्या मदतीला या आणि मला यातून सोडवा।'' साक्षात भगवंत तिथे प्रकट झाले आणि त्यांनी आपल्या सुदर्शन चक्राने मगरीचे मुंडकेच उडवले। हे पाहून हत्तीने भगवंतांना प्रश्न विचारला '' अरे देवा तुमच्या धावा तर मी केल्या आणि तूम्ही पहिले मगरी कडे लक्ष दिलेत ''। यावर भगवान नारायणांनी अतिशय सुंदर प्रतिउत्तर दिले '' ज्याने माझ्या भक्ताचेही चरण धरले त्याचा उद्धार करणे हे देखील माझे परम कर्तव्य आहे। आणि त्यामुळे मी मगरीला पहिले मुक्त केले आहे। ''

या उदाहरणातून भगवंताचा सेवकही तितकाच प्रिय असावा हे समजते। आणि या साठीच आपण स्वामीं भक्तांच्याही चरणी लीण असावे।

सारांश रुपी उदाहरण - एकदा गुरूंनी आपल्या शिष्यांसमोर एक रेष आखली आणि म्हणाले या रेषेला स्पर्श ना करता तिला छोटी करून दाखवावी। सर्व शिष्य यावर विचार करू लागले तरीही मार्ग काही सापडेना। परंतु त्यातीलच एका जागरूक शिष्याने त्या रेषेच्या बाजूला एक मोठी रेष ओढली आणि गुरूंनी काढलेल्या रेषेला हातही न लावता ती बारीक करून दाखविली।

सांगायचं तात्पर्य ज्याला हि रेष प्राप्त नाही ,ज्याला १० वा माणूस कोण हेच कळलेलं नाही ,शिवाय ११ वि दिशा ज्ञात नाही ,साक्षात गुरुचरणी येऊन देखील झोपलेले आहेत ते लोक कायम नशिबाला दोष देत राहणार । परंतु स्वामीं सेवकांची सेवा हि सिद्ध पोहोचलेली असते म्हणूनच स्वामीं सेवका चरणी राहा जेणेकरून मगरीप्रमाणे आधी तुमचा उद्धार होईल। जी रेष आपण जन्मतः सोबत घेऊन आलेलो आहोत ती छोटी केल्याशिवाय म्हणजेच आपल्या नशिबाचे भोग भोगल्या शिवाय संपणार अथवा कमी होणार नाही। जर हि रेष आपण छोटी केली तर त्यामागचा त्रास,दुःख आणि त्याची तीव्रता नक्कीच कमी होईल। मग आपण हि रेष छोटी कशी करायची ? त्यासाठी गुरूंनी अतिशय सुंदर मार्ग आपल्याला दाखवला आहे तो म्हणजे सत्कर्म। निश्चय करावा कि रोज एक तरी सत्कर्म आपल्या हातून घडलेच पाहिजे। याचा अर्थ केवळ मंदिरात जाणे ,पूजा अर्चा करणे हा नाही तर एखाद्या गरजू व्यक्तीला मदत करणे हि असू शकते । सत्कर्माने पितृदोष देखील कमी होतात । त्याचप्रमाणे कितीही मोठी पीडा,दुःख,दुष्कर्म असोत त्याचं फुलात रूपांतर झाल्याशिवाय राहणार नाही। या आणि अशा अनेक सत्कार्यासाठी दादा महाराज फौंडेशन उभारली गेलेली आहे।

हा मार्ग अगदी बिनखर्चिक आहे म्हणूनच १० वा माणूस आणि ११ व्या दिशेला जातांना आपल्या सोबत गुरु असणे नितांत गरजेचे आहे।

येणारी प्रत्येक अडचण आणि त्यात आलेलं दुःख ,वेदना यांवर हळुवार फुंकर घालून आपलं सांत्वन करणारं आपल्या सोबत कायम कुणीतरी हवं म्हणूनच गुरुचरण,गुरुतत्व,आपणास जिथे नेईल तिथे थांबा ,स्थिर व्हा ,त्यांना निष्ठेने समर्पण करा। कर्म कांडातून बाहेर पडा। आणि ११ व्या दिशेला निघा। त्यांनतर चा प्रत्येक दिवस हा परमेश्वरी आनंद देणारा,सुख-समाधान देणारा असेल। आणि याच सुखाचा शोधानंद घेण्याकरता परमेश्वराने आपल्याला जन्माला घातले आहे आणि निश्चय करा हेच आपल्याला करायचं आहे।


।। स्वामीं चरणार्पणमस्तु।। स्वामीं ओम।।

।। श्री स्वामी समर्थ ।।
माऊलींच्या शिकवणीतून आणि गुरू माईंच्या संवादातून निर्माण झालेलं भक्तिरूपी रामायण
भक्तीपुष्प ३ रे..
धन्य धन्य गुरुमाऊली, त्यांची सर्व भक्तांवर कृपा सावली।। करीता भोळी वेडेपणाची भक्ती, येती भक्त भेटीला साक्षात स्वामी माऊली ।।
गुरु वचनावर असावा दृढ विश्वास, त्यांचं प्रत्येक वचन उतरे सत्यात ।।
स्वामींच्या प्रेमात राहून लक्ष्मण होऊन दास्यत्व कसं असाव हे काल आपल्याला माऊलींनी सांगितलं. मग आता स्वामींच्या प्रेमात दास म्हणून जगत असताना भक्ती कशी असावी, आपल्या गुरूंवर विश्वास किती दृढ असावा हे सांगताना माऊली आपल्यासमोर उभी करतात श्रीराम भक्त शबरी माता. रावणाने सीतामाईच अपहरण केल्यानंतर प्रभू श्रीराम युद्धाच्या मदतीसाठी वानरराज सुग्रीव यांच्या शोधात निघालेले असतात. तेव्हा त्या वनामध्ये एका छोट्या झोपडीमध्ये शबरी नावाची एक वयस्कर महिला राम नामात मग्न असते. गुरु मातंग ऋषी यांची शिष्या म्हणजे शबरी माता. आपल्या गुरूंच्या आदेशावर दृढ विश्वास कसा असावा, त्यांनी सांगितलेल वचन किती मौल्यवान असतं हे आपल्याला शबरी माता शिकवते. जेव्हा मातंग ऋषी समाधी घेणार असतात तेव्हा ते शबरीला सांगतात तुला साक्षात भगवान विष्णु यांच दर्शन प्रभू श्रीराम यांच्या रूपात होईल. ते स्वतः तुझ्याकडं येतील तुला भक्तीच ज्ञान देतील आणि मग तुला त्यांच्या कृपेने मुक्ती मिळेल. आपल्या गुरूंच्या या वाक्यावर दृढ विश्वास ठेऊन शबरी आपलं सगळं आयुष्य प्रभू श्रीराम येणार म्हणून त्यांची वाट पाहते. आणि नुसती वाट बघत नाही तर माझे प्रभू श्रीराम कधीही येऊ शकतात ते आल्यावर मला त्यांच्या स्वागताला वेळ मिळणार नाही म्हणून जेव्हापासून गुरु मातंग यांनी सांगितलेलं असतं तेव्हापासून न चुकता नित्यनेमाने रोज झोपडीबाहेर माझे राम या मार्गावरून चालणार म्हणून फुलांचा सडा टाकत असते. माझ्या रामाला खायला गोड बोरं मिळायला हवीत म्हणून आधी अर्ध्या बोराची स्वतः चव घेऊन फक्त गोड असणारी अर्धी बोरं आपल्या रामरायासाठी बाजून काढून ठेवत असते. तिचा हा रोजचा इतकी वर्ष चालू असलेला नित्यनेम पाहून आजूबाजूचे साधू लोकं येता जाता तिची चेष्टा करून हसत असतात. गुरु मातंग ऋषींची एवढी मोठी शिष्या शबरी आणि ही वेड्यासारखी रोज हे असं काय करत बसते, इतकी वर्ष कुणी आलं नाही मग आता कोण येणार हिला दर्शन द्यायला. पण ही शबरी मात्र कुणाकडे लक्ष न देता, आजूबाजूने जाणाऱ्या सगळ्यांना हात जोडून व्याकुळ होऊन एकच विनंती करते, माझा राम या मार्गावरून येणार आहे त्यांच्यासाठी मी हा फुलांचा सडा टाकला आहे तुम्ही कुणी त्यावरून जाऊ नका. आणि अखेर एक दिवस तो दिवस येतोच ज्यादिवशी प्रभू श्रीराम बंधू लक्ष्मण सहित शबरीच्या झोपडी मध्ये जातात. खूप आनंदीत झालेली शबरी श्रीराम आल्याचं समजल्यावर रामाच्या चरणांवर जणू स्वतःच्या अश्रूंनी भक्तीमय अभिषेक घालते व त्यांची पाद्यपूजा करते. रामासाठी स्वतः चव घेऊन बाजूला ठेवलेली चांगली गोड बोरं देताना तिच्या डोळ्यातून आनंदाश्रु वाहतात. एवढी भक्ती बघून रामाच्या डोळ्यात सुद्धा अश्रू येतात आणि शबरीची एवढ्या भक्तीमय प्रेमानं भरलेली बोर परमेश्वर खातात. शबरी आपल्या गुरूंच्या बद्दल राम प्रभूंना सांगताना म्हणते ही सगळी माझ्या गुरूंची मातंग ऋषींची कृपा आहे, मला माझ्या गुरूंच्या शब्दावर पूर्ण विश्वास होता.माझ्या गुरूंनी सांगितलेला शब्द कधीच खोटा ठरणार नाही आणि म्हणूनच तुमचं दर्शन मला आज घडलं, मी धन्य झाले. शबरीच्या डोळ्यातील आनंदाश्रु बघून एवढं भक्तीमय वातावरण बघून राम प्रसन्न होतात, शबरीला म्हणतात आम्हाला तुझ्या गुरूंच्या समाधीचं दर्शन घ्यायला आवडेल आणि मातंग ऋषींच्या समाधीचं दर्शन घेऊन श्रीराम तिला तिच्या गुरूंच्या आज्ञेप्रमाणे नवविधा भक्तीचं ज्ञान देऊन मुक्ती देतात.
खरंच यातून आपल्याला माऊली शिकवतात, गुरूंच्या प्रत्येक शब्दावर दृढ विश्वास आणि भोळी भक्ती असेल तर परमेश्वर स्वतः भक्ताच्या भेटीला येतो आणि स्वतः भगवंत त्या भक्ताच्या गुरूंचे दर्शन घेतो. शबरीने आपल्या गुरूंच्या वचनावर दृढ विश्वास ठेऊन सगळं आयुष्य राम प्रभूंची वाट बघण्यात घालवलं, पण आपण आज आपल्या गुरूंच्या मुखातून आलेल्या साध्या आज्ञेवर सुद्धा दृढ विश्वास ठेवायला खूप विचार करतो. अशी भक्ती करत असताना अनेक लोकं येणार आपल्याला वेड म्हणणार, नाव ठेवणार पण अशा वेळी आपण आपल्या गुरूमाऊलीं वर पूर्ण विश्वास ठेवायला हवा आणि शबरी सारखं वेड होऊन भक्ती करायला हवी. माऊली म्हणतात गुरूंच्या प्रेमात वेड व्हावं लागतं, त्यांच्या भक्तीच वेड लागावं लागत आणि अशीच भक्ती आपल्या स्वामींना आवडते आपल्या गुरूंना आवडते. जेव्हा अशी वेडी अन भोळी भक्ती दिसते तेव्हा स्वतः परमेश्वर भक्तांनी दिलेली उष्टी बोरे सुद्धा आनंदाने मागून खातात.कसलाही विचार न करता ज्या आनंदाने कृष्णानं सुदाम्याचे पोहे खाल्ले, ज्या आनंदाने स्वामींनी भक्तांनी दिलेला प्रत्येक नैवेद्य स्वीकारला त्याच आनंदाने परमेश्वर सर्व काही स्वीकारतो फक्त शबरी सारखा भोळा भाव असायला हवा. माऊली सांगतात अगदी सहज भगवंताचे दर्शन पाहिजे असेल तर आपल्या गुरूंच्या प्रत्येक वचनावर, प्रत्येक शब्दावर आपण पूर्ण विश्वास ठेऊन भक्तीमध्ये शबरीसारख वेड व्हायला हवं व आपल्या गुरूंच्या प्रत्येक आज्ञेच कसलीही शंका न आणता पालन करायला हवं.
गुरु वचनो को रखना सँभाल के इक इक वचन में गहरा राज़ है, जिसने जानी है महिमा गुरु की उसका डूबा कभी न जहाज़ है ।
।। स्वामी ओम ।।
।। प. पू. दादा महाराज की जय ।।
।। जय हो गुरुमाऊली ।।

।। श्री स्वामी समर्थ ।।
।। गुरूमाऊलींच्या शिकवणीतून आणि गुरूमाईंच्या संवादातून निर्माण झालेलं भक्तिरूपी रामायण ।।
भक्तीपुष्प २ रे
स्वामी माऊली नित्य घडो सेवा l खंड त्यामध्ये कधी न यावा ll तव सेवेचे व्रत असावे l जीवनाचे ते ध्येय व्हावे l
दास्यत्व भाव त्यामध्ये मजसी यावा ll सेवा करण्या संधी मिळावी l
सेवा तुमची योग्य व्हावी l दास करुनी तुमचा आशीर्वाद ऐसा द्यावा ll
भक्ती करत असताना गुरु चरणी लीन राहून भरता सारखं प्रेम असाव हे आपण काल माऊली कृपेने शिकलो. मग आता जेव्हा आपण भरता सारखी प्रेमळ भक्ती करू लागतो तेव्हा आपण आपल्या गुरूंचे, आपल्या स्वामींचे दास होऊन दास्यत्व भाव मनामध्ये निर्माण व्हायला हवा. पण जेव्हा आपण माऊलींचे दास होतो तेव्हा पदोपदी अशा भक्ताची परीक्षा घेतली जाते, अनेक वासना, मोह आपल्याला सेवेतून भरकटवन्याचा प्रयत्न करतात आणि अशी परिस्थिती उभी राहिल्यावर भक्तांनी कसं गुरूंच्या सेवेवर दृढ राहायला हवं हे सांगताना माऊली आपल्यासमोर उभा करतात प्रभू श्रीराम यांचा बंधू लक्ष्मण. प्रभू श्रीराम यांच्या सोबत लक्ष्मणाने सुद्धा १४ वर्ष वनवास भोगला, ही काय सोपी गोष्ट नाही, त्यासाठी आपल्या गुरूंवर अफाट श्रद्धा आणि विश्वास असावा लागतो. लक्ष्मणाचा त्याग सुद्धा तेवढाच महत्वाचा जेवढा भरताचा, १४ वर्ष लक्ष्मण झोपले नाहीत आणि ना काही खाल्ल त्यांनी कारण गुरु भक्ती मध्ये ते जागे राहिले व गुरूंचा ध्यास हीच त्यांची भूक होती. आता जो प्रसंग माऊलींनी आपल्यासमोर उभा केला तो आपण पाहुयात. एकदा प्रभू श्रीराम वनामध्ये त्यांच्या कुटीच्या बाहेर बसले होते. त्यावेळी रावणाची बहीण शूर्पणखा प्रभू श्रीराम यांचं तेजस्वी रूप बघून मोहित झाली. तिने एका सुंदर युवतीच रूप धारण केलं आणि ती प्रभू श्रीरामांसमोर गेली. प्रभु श्रीराम म्हणजे एक वचनी त्यांना सर्व जण मर्यादा पुरुषोत्तम म्हणतात हे आपण जाणतोच. ही शूर्पणखा प्रभू श्रीरामांना म्हणाली "तुमचं तेजस्वी रूप बघून मी तुमच्या प्रेमात पडले, तुम्ही माझ्याशी लग्न करा." प्रभू श्रीराम यांनी बाजूला असलेल्या सीतामाई या माझी पत्नी आहेत असं सांगितलं. त्यावेळी लक्ष्मणावरती शूर्पणखेची नजर पडली आणि ती प्रभू श्रीरामांना म्हणाली, " हा युवक तुमच्यासारखाच तेजस्वी दिसतोय. हा कोण आहे? मला हा चालेल मी याच्या सुद्धा प्रेमात पडले आहे." त्यावेळी प्रभू श्रीराम यांनी तिला तू स्वतः लक्ष्मणाशी जाऊन बोल म्हणून सांगितले. शूर्पणखा आता लक्ष्मणापाशी आली आणि तिने तोच प्रस्ताव लक्ष्मणापुढे मांडला. त्यावेळी लक्ष्मण तिला उत्तर देतो ते भक्तांनी ऐकण्यासारख आहे. लक्ष्मण म्हणतो," अगं इथ स्वतः अयोध्येचे राजा प्रभू श्रीराम असताना, स्वतः परमेश्वर बसलेले असताना तू माझ्याकडून कसली अपेक्षा करतेस.मी तर फक्त त्यांचा एक दास आहे, सेवक आहे. त्यांची सेवा हेच माझ ध्येय आहे. माझ्यासारख्या सेवकाशी लग्न करून तुला सुद्धा हे दास्यत्व स्वीकारावं लागेल, त्यांच्या चरणी तुला माझ्या सोबत त्यांची सेवा करावी लागेल, त्यांची भक्ती करावी लागेल."पण शूर्पणखेला ही गोष्ट सहन होत नाही व ती अतिरेक करण्याचा प्रयत्न करते आणि लक्ष्मण तिचं नाक कापतात. या प्रसंगातून आपल्याला माऊली सांगतात, आपण सुद्धा स्वामी दास म्हणून जगत आहोत, स्वामी सेवक म्हणून जगत आहोत आणि जेव्हा आपण दास्यत्व स्वीकारतो तेव्हा आपल्या समोर सुद्धा अशा अनेक शूर्पणखा सारख्या वासना उभ्या राहणार, अशी परिस्थिती उभी राहणार त्यावेळी लक्ष्मण होऊन आपल्याला सुद्धा त्या वासनेच्या मोहात न पडता आपल्या गुरूंच्या सेवेवर ठाम राहून आपण दास आहोत हे लक्षात घेऊन त्या वासनेला मनातून घालवता आलं पाहिजे. आणि म्हणून खरंच जर आपल्याला एक खरा सेवेकरी, फक्त गुरु सेवेचं ध्येय असलेला दास व्हायचं असेल तर आपण लक्ष्मण होऊन त्याच्यासारखे भाव आपल्या गुरुंबद्दल निर्माण करायला हवेत आणि जागरूक राहायला हवं.
।। स्वामी ओम ।।
।। श्री स्वामी चरणार्पणमस्तु ।।
।। प. पू. दादा महाराज की जय ।।

।। स्वामी ओम ।।

माऊलींच्या शिकवणीतून आणि माईंच्या संवादातून निर्माण झालेलं भक्तिरूपी रामायण

भक्तीपुष्प १ ले...

स्वामी माऊलींसारखा गुरू लाभता | सेवा त्यांची मनोभावे करता l ऐशा गुरूंची मग कृपा होता | त्यांच्या प्रेमाची नाही कमतरता ||

रामायण मधून शिकायला मिळालेला व माऊली आपल्याला नेहमी सांगतात तो विषय म्हणजे प्रेम. स्वामी दरबारात किंवा गुरु सेवेत असताना प्रेम ही गोष्ट खूप महत्वाची आहे. माऊली आपल्याला नेहमी सांगतात की स्वामींनी आपल्या प्रेमात पडलं पाहिजे एवढे चांगले भाव आपल्या मनामध्ये निर्माण व्हायला हवेत. मग ते सांगताना माऊली आपल्यासमोर उभा करतात श्रीराम प्रभूंचा बंधू भरत. जेव्हा प्रभू श्रीराम, सीतामाई व लक्ष्मण वनवासाला गेलेत हे राम प्रभूंचे बंधू भरत यांना कळतं तेव्हा भरत व्याकूळ होऊन श्रीरामाला पुन्हा अयोध्येत आणण्यासाठी मिळालेलं सिंहासन, ऐश्वर्य सगळं सोडून सेना व परिवार सोबत घेऊन वनात जातात. गुरूंच्या वर अफाट प्रेम आणि त्या प्रेमामध्ये त्याग कसा असावा हे भरत आपणाला शिकवतात. वनातून जात असताना भरत ला जमिनीवर काटे दिसतात आणि त्याच्या डोळ्यात पाणी येतं माझे राम या जमिनीवरून कसे चालत गेले असतील, त्यांना किती वेदना झाल्या असतील हा विचार करून भरत सुद्धा पायातील पादुका काढून चालत प्रभू रामाला जाऊन भेटतात. प्रभू श्री रामाना जेव्हां भरत भेटायला आला हे कळतं तेव्हा त्यांच्या डोळ्यात आनंदाश्रु उभे राहतात. त्यांची भेट होते व भेट झाल्यानंतर भरत प्रभू रामाला वनवास सोडून पुन्हा अयोध्येत येण्यासाठी खूप विनवणी करतात पण राम त्यांना वडिलांच्या वचनाचं स्मरण करून पुन्हा अयोध्येत येण्यासाठी नकार देतात व सांगतात हे राज्य मी १४ वर्ष येत नाही तोपर्यंत तुलाच सांभाळावं लागेल. पण भरत मनात दुःखी होतात, त्यांच्या डोळ्यातून अश्रू वाहतात आणि राम प्रभूंच्या चरणावर मस्तक ठेऊन ते राम प्रभूंची आज्ञा स्वीकारतात व रामाच्या पादुका घेऊन अयोध्येत येतात. एवढं सगळं ऐश्वर्य मिळालं आहे, अयोध्या नगरीचं सिंहासन मिळालं आहे पण या सर्व गोष्टींचा तिरस्कार करून भरत जसे प्रभू श्रीराम वनामध्ये जीवन जगणार अगदी तसच जीवन जगायचं ठरवतात. ते सुद्धा राजदरबार सोडून एका कुटीत राहण्याचा निश्चय करतात व अयोध्येच्या सिंहासनावर प्रभू श्रीरामाच्या पादुका ठेऊन स्वतः वनवासी सारखच जीवन जगत एक चांगला सेवेकरी, एक चांगला सदशिष्य कसा असावा हे शिकवतात. कसलीही अपेक्षा नाही, कसलाही स्वार्थ नाही फक्त वेड्यासारखं आपल्या गुरूंवर प्रेम म्हणजे भरत व राम यांच्यातील प्रेम. हे प्रेम इतकं सोपं आहे का तर ते नक्कीच नाही कारण असं प्रेम आपल्या गुरूंच आपणाला मिळावं, आपल्या स्वामींचं आपणाला मिळावं असं आपल्याला वाटत असेल तर त्यासाठी भरत सारखा त्याग करावा लागतो. सगळं सुख नाकारून माझा राम वनात जे खाणार तेच मी खाणार, माझा गुरु माझा परमेश्वर जसा रहाणार तसाच मीही रहाणार ही भरत सारखी भावना प्रत्येक भक्ताच्या मनात आपल्या गुरूंच्या बद्दल निर्माण व्हायला हवी. हे सिंहासन माझ्या रामाचं आहे, इथला राजा माझा राम आहे मी तर फक्त एक सेवक आहे आणि मला सेवक म्हणून राम प्रभूंनी दिलेली ही जबाबदारी मला त्यांचं स्मरण ठेऊन पार पाडायची आहे हा भरत सारखा विचार आपण रोजच्या जीवनात केला पाहिजे. जेव्हा असे भाव भक्तांच्या मनात निर्माण होतात तेव्हा स्वतः स्वामी माऊलींच्या डोळ्यात सुद्धा त्या भक्ताच्या भेटीची ओढ निर्माण होऊन आनंदाश्रु येतात. रोजच्या जीवनात जगत असताना आपला संसार, आपलं जे काही आहे ते आपल्या स्वामींचे आहे, आपल्या गुरूंचे आहे आणि आपण करत असलेली नोकरी, कर्म ही त्यांनी आपल्याला दिलेली सेवा आहे आपण फक्त सेवेकरी म्हणून हे कार्य करायचं आहे करून घेणारे सुद्धा स्वामी आहेत, आपले गुरू आहेत हे लक्षात घेऊन त्यांचं स्मरण आपण ठेवलं पाहिजे. असं भरत आणि रामाचं प्रेम, गुरुशिष्य नात्यातील प्रेम जगात कुठेच मिळत नाही, त्यासाठी भरत होऊन त्या प्रेमामध्ये वेड व्हावं लागतं. खरंच माऊली सांगतात त्याप्रमाणे स्वामींच आपल्या गुरूंच आपल्याला अखंड प्रेम पाहिजे असेल तर आपण नक्कीच भरत व्हायला हवं. लिहिताना काही चुकलं असल्यास क्षमस्व... झालेली सेवा माऊलींच्या चरणी अर्पण...

स्वामी ओम
प. पू. दादा महाराज की जय.... जय हो गुरुमाऊली

।।स्वामी ओम ।।
।।।श्री स्वामी समर्थ जय जय स्वामी समर्थ।।
।।प.पु.दादा महाराज की जय ।।